Buna mı merkeziyetsiz diyorsunuz? Layer 2 çözümleri kriptoyu yok ediyor

Görüş: Steven Pu, Taraxa’nın kurucu ortağı

Bugün popüler olan rollup tabanlı layer 2 çözümleri, kriptoyu ya da daha doğrusu kriptonun güvene dayanmayan doğasını, merkeziyetsiz güvene dayanmayan yapısını hızla aşındırarak yok ediyor.

Kriptonun benzersizliği, esas olarak layer 1 altyapısı tarafından desteklenen güvene dayanmayan yapısından gelir. Gerçek anlamda güvene dayanmayan olmak, kararların dünya çapında, büyük ve rastgele seçilmiş, birbirleriyle az ya da hiç bağlantısı olmayan kişiler tarafından işletilen ve sahip olunan düğümler tarafından tarafsızca alınmasıyla mümkündür.

Bu merkeziyetsizlik üç temel direğe dayanır: dahil etme, sıralama ve yürütme. Bir ağ, en zayıf direği kadar merkeziyetsizdir. Bunlardan herhangi biri tek bir karar vericiye bırakıldığında, “güvene dayanmayan” etiketi sadece bir pazarlama numarası olur ve rolluplar bu üç direği aynı anda parçalar.

Rolluplar, dahil etme ve sıralama konusunda merkeziyetsiz garantiler sunmaz ve iyimser rolluplar durumunda yürütme doğruluğu garantisi de yoktur. Rollup tabanlı layer 2 çözümleri kesinlikle kripto için bir bela.

Rollup Layer 2 çözümleri kriptoya olan güveni hızla aşındırıyor

Bugün iki tür rollup var: iyimser ve sıfır bilgi (ZK). Her ikisi de kararların tamamının tek bir sıralayıcı tarafından verildiği ağlar tarafından domine ediliyor. Bu kritik görev için tek bir varlığın olması sorun teşkil ettiğinden, bu rolluplar yürütme doğruluğunu sağlamaya yönelik zayıf girişimlerde bulunuyorlar ancak sadece yürütme açısından.

İyimser rolluplar, kaos davet eden bir haftalık “itiraz dönemi”ne dayanır. Sadece bir sahte kanıt tutarsa milyonlarca işlem geri alınır, sermaye ve güven günlerce kilitlenir.

ZK-rolluplar ise ZK-kanıtları aracılığıyla yürütme doğruluğunu garanti eder.

İlgili:

Ancak mükemmel bir yürütme kanıtı, tek bir sıralayıcının işlemleri kendi avantajına reddetmesi, geciktirmesi veya yeniden sıralamasını engellemez. Kim, ne zaman işlem yapmaya çalıştı gibi kamuya açık, değiştirilemez kayıtlar olmadan sansür kanıtlanamaz ve dolayısıyla cezalandırılamaz.

Bir ağ dahil etme ve sıralama için şeffaflık, adalet ve doğruluğu garanti edemiyorsa, yürütme garantisi ne işe yarar? Çünkü sadece dahil edilen ve sıralanan işlemler yürütülebilir; yürütme temelde dahil etme ve sıralamaya bağlıdır. Dahil etme ve sıralama için garanti olmaması, yürütme garantilerini güvenilmez kılar.

Piyasalar bunu fark ediyor. Likidite, her rollupun en zayıf halka varsayımlarını devralan köprüler arasında parçalanıyor. Ortaya çıkan emanet multisig’ler ve acil durdurma anahtarları ağı, tüccarların artık varlık değerlemelerine yansıttığı sistemik risk yaratıyor. “Sıralayıcı riski” için verilen iskonto daha da genişlerse, Ether’in parasal primi zarar görecektir.

Layer 2’leri merkeziyetsizleştirmek onları Layer 1’e dönüştürür

Layer 2’lerin merkeziyetsiz olmadığı gerçeğine sıkça verilen yanıt, gelecekte merkeziyetsiz olacaklarıdır. Bu, kendi kendini çürüten bir argümandır.

Bir layer 2’yi gerçekten merkeziyetsiz bir sıralayıcı ağına dönüştürürseniz, sıralayıcılar merkeziyetsiz bir konsensüs kullanarak dahil etme, sıralama ve yürütme konusunda güçlü garantiler sağlarsa, ne elde edersiniz? Bir layer 1 elde edersiniz.

Layer 2’lerin sonunda merkeziyetsizleşebileceğini savunan herkes, onların bir noktada layer 1’e dönüşeceğini, böylece likiditeyi, ücretleri ve toplam kilitli değeri (TVL) destekledikleri layer 1’den (temelde Ethereum) çekeceğini söylüyor demektir.

Bugünün karlı tek sıralayıcı yığınlarını yöneten mevcut oyuncuların güçlerini azaltmak için pek bir teşvikleri olmayacaktır.

Ethereum’u ölçeklendirmenin yolu… Ethereum’u ölçeklendirmektir

Ethereum yavaş ve pahalı olmak zorunda değil. Ana ağlarda birçok yeni konsensüs tasarımı, ağın teknik işlevselliğini geliştirmek için referans alınabilir.

TVL hızla 100 milyar dolara yaklaşırken, Ethereum geliştiricilerinin ağın temel mimarisinde köklü değişiklikler yaparken ekstra temkinli olması gayet makul. Ancak aktif ilerleme, sadece bu parazitik layer 2’lere odaklanmak yerine, Ethereum’un kendisini ölçeklendirmeye yönelik olmalıdır; çünkü bu layer 2’ler merkeziyetsiz ağ rolü yapıyorlar.

Üretim, yürütme ve konsensüs alanlarında önemli yükseltmelerin finanse edilmesi, Ethereum’un tarafsızlığını güçlendirir, ücret gelirlerini korur ve rollupların getirdiği köprü riski vergisi olmadan kullanıcı güvenini yeniden tesis eder.

Layer 2’leri bırakalım ve Ethereum Layer 1’in ölçeklendirilmesini öncelik haline getirelim.

Görüş: Steven Pu, Taraxa’nın kurucu ortağı.

Bu makale genel bilgi amaçlıdır ve hukuki ya da yatırım tavsiyesi olarak alınmamalıdır. Burada ifade edilen görüşler, düşünceler ve fikirler yalnızca yazarın kendisine ait olup Cointelegraph’ın görüş ve fikirlerini yansıtmayabilir.